Kary umowne

Zgodnie z przepisami, kara umowna może dotyczyć tylko niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. Nie można jej stosować zatem przy zobowiązaniach pieniężnych. Niedozwolone są takie postanowienia umowne, które nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy albo nakładają na konsumenta, który nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy, obowiązek zapłaty rażąco wygórowanej kary umownej lub odstępnego.

Jeśli przedsiębiorca zastosuje zapis o karze umownej, która nie dość, że dotyczy jedynie konsumenta, to jeszcze będzie rażąco wygórowana, to zapis o tej karze nie obowiązuje.

Za rażąco wygórowaną kwotę kary umownej należy uznać nie tylko taką, która stanowi duży procentowy udział wartości umowy, ale także taką, która znacząco przewyższa szkodę przedsiębiorcy powstałą w wyniku odstąpienia konsumenta od umowy.

Niedozwolone z mocy prawa są również zapisy ustalające wysokość odsetek wyższą nie dopuszczalna prawem: maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP (ok. 20-25%).

Podstawa prawna:

Zgodnie z art 385³ kodeksu cywilnego, niedozwolone są postanowienia, które: pkt 16) nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy; pkt 17) nakładają na konsumenta, który nie wykonał zobowiązania lub odstąpił od umowy, obowiązek zapłaty rażąco wygórowanej kary umownej lub odstępnego.

Również niedozwolonymi klauzulami są zapisy mówiące, iż w przypadku nieterminowej spłaty zobowiązań swoich klientów sprzedawca (często bank) kosztami windykacji z góry obciąża konsumenta. Decydując się na prowadzenie procedury windykacyjnej sprzedawca obowiązany jest również do jej pokrycia. Obciążanie natomiast dłużnika tymi kosztami jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumentów, gdyż nie są to czynności niezbędne, a koszty kontaktu z dłużnikiem mieszczą się w ramach obowiązku współdziałania przy wykonaniu zobowiązania przez wierzyciela zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego.