Jak nowy wyrok TSUE wpłynie na działalność e-sklepów?

21 września 2023 roku TSUE wydał wyrok, zgodnie z którym sąd może uznać warunek umowy za nieuczciwy tylko dlatego, że jest on tożsamy z warunkiem wpisanym do rejestru klauzul niedozwolonych. Wniosek TSUE C-139/22 był rozpatrywany w kontekście toczącego się w warszawskim sądzie postępowania o zwrot nienależnie pobranych rat kredytu hipotecznego, indeksowanego do franka szwajcarskiego (CHF).

Jak unikać klauzul niedozwolonych w regulaminie strony internetowej?Monika Świetlińska

Chociaż wyrok dotyczył konkretnego przypadku, jego skutki mogą dotyczyć szerokiego spektrum umów, w tym tych zawieranych przez e-sklepy.

Kluczowe postanowienia wyroku

Nieuczciwe klauzule w umowach. TSUE stwierdził, że sąd może uznać warunek umowy za nieuczciwy, jeśli jest on równoznaczny z warunkiem wpisanym do rejestru klauzul niedozwolonych. Oznacza to, że e-sklepy muszą dokładnie przeanalizować swoje umowy i upewnić się, że nie zawierają one klauzul, które mogłyby być uznane za nieuczciwe. Można wesprzeć się wiedzą i doświadczeniem prawników specjalizujących się w tym temacie.

Jednolitość traktowania konsumentów. Wyrok podkreśla, że warunek umowy nie może być traktowany różnie w zależności od konsumenta. Nie można go uznawać za nieuczciwy dla jednych konsumentów, a uczciwy dla innych.

Obowiązek informacyjny. Wszystkie podmioty mają obowiązek informowania o istotnych cechach umowy i ryzykach z nią związanych wszystkich konsumentów. Dotyczy to także sytuacji, gdy konsument posiada odpowiednią wiedzę w danej dziedzinie.

Na co zwrócić uwagę w swoich umowach?

Po pierwsze, TSUE odniósł się do kwestii, czy nieuczciwy zapis umowy może być utrzymywany w mocy, jeśli konsument ma możliwość wykonania umowy w inny sposób. Odpowiedź była jasna — nieuczciwy zapis nie może być utrzymywany w mocy, nawet jeśli istnieją inne, uczciwe sposoby wykonania umowy.

Po drugie, każdy konsument, niezależnie od swojej wiedzy, ma prawo do pełnej informacji o umowie. Nawet jeśli konsument jest ekspertem w danej dziedzinie, przedsiębiorca ma obowiązek dostarczyć mu wszystkich niezbędnych informacji w prosty i zrozumiały sposób.

Najlepsze praktyki w komunikacji z klientem, który nie odebrał przesyłki Monika Świetlińska

Po trzecie, rejestr klauzul niedozwolonych to narzędzie, które ma na celu ochronę konsumentów przed nieuczciwymi praktykami. E-sklepy powinny regularnie monitorować ten rejestr, aby upewnić się, że ich umowy są zgodne z obowiązującymi przepisami.

Rejestr klauzul niedozwolonych. Kluczowy element ochrony konsumentów

Rejestr klauzul niedozwolonych to narzędzie, które ma na celu ochronę konsumentów przed nieuczciwymi praktykami stosowanymi przez przedsiębiorców. Dzięki niemu klienci mogą sprawdzić, czy dana klauzula w umowie, którą mają podpisać, nie została uznana za niedozwoloną. Ale jak dokładnie działa ten rejestr i jakie zmiany w nim nastąpiły w ostatnich latach?

Rejestr jest dostępny online na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Dzięki temu każdy ma łatwy dostęp do bazy klauzul, które zostały uznane za niedozwolone. W praktyce oznacza to, że przed podpisaniem umowy warto sprawdzić, czy nie zawiera ona postanowień, które mogą naruszać prawa konsumenta.

Przed 17 września 2017 roku to Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów decydował o tym, czy dana klauzula jest niedozwolona. Proces ten mógł być czasochłonny i wymagał zaangażowania sądowego aparatu. Jednak po nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów system ten uległ zmianie. Obecnie to prezes UOKiK ma uprawnienia do podejmowania decyzji w tej kwestii. Dzięki temu proces oceny klauzul stał się bardziej efektywny i dynamiczny.

Jak zabezpieczyć swój e-sklep przed zmianami prawnymi?Monika Świetlińska

Jeśli prezes UOKiK uzna klauzulę za abuzywną, zostaje ona wpisana do rejestru i zakazane jest jej stosowanie w umowach z konsumentami. Co ważne, decyzja ta nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, który stosował daną klauzulę, ani dla konsumentów, którzy zawarli z nim umowę przed jej wpisaniem do rejestru. Niemniej jednak wpis do rejestru ma charakter prewencyjny i ostrzegawczy dla innych przedsiębiorców.

Wnioski

Nowy wyrok TSUE wprowadza ważne zmiany w zakresie umów i relacji z konsumentami. E-sklepy muszą dostosować się do tych zmian, aby uniknąć potencjalnych problemów prawnych i zapewnić uczciwe traktowanie wszystkich swoich klientów.