Jako sprzedawca pomyliłeś/aś się na własną niekorzyść? Konsument nie zwróci Ci uwagi
W e-commerce transakcje odbywają się online i błędy mogą się zdarzyć nawet sprzedawcom sklepów internetowych. Czy kiedykolwiek zastanawiałeś/aś się, co by się stało, gdybyś popełnił/a błąd na własną niekorzyść? Czy konsument zwróciłby Ci uwagę i np. oddał pieniądze, o towarach nie wspominając? Oto kilka wniosków z badania Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.
Nieetyczne zachowania finansowe wśród Polaków
Nieetyczne zachowania finansowe są tematem, który budzi wiele kontrowersji i dyskusji. W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, obserwuje się pewne tendencje w zakresie postaw i zachowań konsumentów wobec finansów. Badanie przeprowadzone przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (ZPF) "Moralność finansowa Polaków 2023" dostarcza cennych informacji na ten temat.
Prognoza dla e-commerce na II połowę roku Monika Świetlińska
Według niego, wielu Polaków usprawiedliwia niezwrócenie uwagi sprzedawcy, gdy ten pomylił się na własną niekorzyść. W badaniu z 2023 roku, aż 36,5% ankietowanych uznało, że takie zachowanie można usprawiedliwić, co stanowi wzrost o 4,5 punktu procentowego w porównaniu z 2019 rokiem. Wśród powodów takiego postępowania najczęściej pojawia się przekonanie, że "sprzedawcy nie zawsze są uczciwi" (57%) oraz "to się może opłacać" (28%).
Kontekst
Aby zrozumieć, dlaczego tak wiele osób usprawiedliwia niezwrócenie uwagi sprzedawcy, gdy ten pomylił się na własną niekorzyść, warto spojrzeć na kontekst kulturowy i historyczny Polski. Przeszłość kraju, w tym trudne czasy komunizmu, wpłynęły na kształtowanie się postaw wobec pieniędzy i uczciwości. W tamtych czasach często trzeba było radzić sobie w trudnych warunkach, co mogło prowadzić do pewnych kompromisów etycznych.
"Sprzedawcy nie zawsze są uczciwi" — w badaniu 57% respondentów podało to jako powód usprawiedliwienia niezwrócenia uwagi sprzedawcy. Może to wynikać z pewnych negatywnych doświadczeń z pracownikami sklepów lub z generalnego przekonania, że system jest nieuczciwy wobec konsumenta. Wielu ludzi może czuć, że są regularnie oszukiwani przez różne instytucje, więc kiedy nadarza się okazja do "odzyskania" utraconych pieniędzy, chwytają ją.
"To się może opłacać" — 28% respondentów wskazało to jako powód. Współczesne społeczeństwo jest silnie zorientowane na konsumpcję i korzyści materialne. Dla wielu ludzi korzyść finansowa, nawet niewielka, jest ważniejsza niż kwestie etyczne. Może to być również odzwierciedlenie presji ekonomicznej, jaką odczuwają niektóre osoby, które mają trudności z końcem miesiąca.
Analiza koszyka zakupowego. Jak zrozumieć potrzeby klienta? Monika Świetlińska
zapoznaj się z bogatymi pakietami usług jakie mogą sprostać Twoim oczekiwaniomJeżeli szukasz wsparcia prawnego swojego e-biznesu
Nieetyczne zachowania finansowe mogą być również wynikiem braku edukacji finansowej. Osoby, które nie są świadome konsekwencji swoich działań dla innych, mogą podejmować decyzje oparte wyłącznie na własnym interesie. Dlatego tak ważne jest promowanie edukacji finansowej, która uwzględnia również aspekty etyczne.
Dlaczego konsument chce "wyrównać rachunki"? Zasada wzajemności
Zasada wzajemności jest jednym z podstawowych mechanizmów społecznych, które kształtują nasze relacje z innymi ludźmi. W kontekście transakcji finansowych, ta zasada odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu postaw i zachowań konsumentów.
Zasada ta opiera się na idei, że jeśli ktoś czyni nam przysługę lub okazuje nam życzliwość, czujemy się zobowiązani do odwzajemnienia się w podobny sposób. W kontekście transakcji finansowych, zasada ta może przejawiać się w postaci oczekiwania uczciwości i sprawiedliwości w wymianie dóbr i usług.
Zdarza się, wcale nierzadko, że konsument jest "ofiarą" lub tak się czuje. Dlaczego? Współczesny rynek finansowy jest skomplikowany i często nieprzejrzysty dla przeciętnego kupującego. Skomplikowane umowy, ukryte opłaty, niejasne warunki — wszystko to sprawia, że konsument może czuć się zagubiony i niesprawiedliwie potraktowany. W takim kontekście, kiedy dostrzega on niewielki błąd na swoją korzyść, może pojawić się pokusa, aby "wyrównać rachunki" z systemem, który postrzega jako nieuczciwy.
Chęć "wyrównania rachunków"
Prof. Anna Lewicka-Strzałecka, zajmująca się etyką życia gospodarczego i publicznego oraz społeczną odpowiedzialnością biznesu, zwraca uwagę na fakt, że akceptacja nieetycznych zachowań finansowych może wynikać właśnie z tej chęci "wyrównania rachunków". Jeśli konsument czuje, że został wcześniej skrzywdzony przez system, może uznać, że ma moralne prawo do skorzystania z okazji, kiedy system popełnia błąd na jego korzyść.
Social selling. Jak wykorzystać social media w sprzedaży online? Monika Świetlińska
zobacz dlaczego i jak możemy pomócPolityka prywatności to ważny dokument
Chociaż zasada wzajemności jest silnym motywatorem ludzkich działań, nie zawsze prowadzi do etycznych decyzji. W kontekście finansowym, ważne jest, aby konsument był świadomy konsekwencji swoich działań, zarówno dla siebie, jak i dla innych stron transakcji. Zrozumienie tej zasady i jej wpływu na zachowania konsumentów jest kluczem do budowania bardziej uczciwych i transparentnych relacji biznesowych.
Unikanie podatku VAT. Dlaczego konsumenci decydują się na ten krok?
Badanie ujawniło, że w przypadku handlu stacjonarnego, ponad połowa respondentów (53,6%) akceptuje płacenie gotówką bez rachunku. Wśród powodów takiego postępowania dominuje przekonanie o nadmiernej restrykcyjności urzędów skarbowych oraz obciążeniu obywateli wysokimi podatkami. Dlaczego tak się dzieje?
Płacenie gotówką bez rachunku to jedna z najprostszych metod unikania podatku VAT. Dla sprzedawcy oznacza to brak konieczności rejestrowania transakcji i odprowadzania podatku do urzędu skarbowego. Dla konsumenta może to oznaczać niższą cenę produktu lub usługi, ponieważ sprzedawca często jest skłonny podzielić się oszczędnościami z klientem.
Wielu ludzi uważa, że są obciążeni zbyt wysokimi podatkami. Podatek VAT może być dla nich wysoki, co prowadzi do przekonania, że unikanie go jest jedynym sposobem na "sprawiedliwość" wobec systemu.
Niechęć do urzędów skarbowych i ich restrykcyjnych praktyk jest kolejnym powodem, dla którego ludzie decydują się unikać podatku VAT. Wielu konsumentów czuje, że urzędy skarbowe są zbyt surowe i nieuczciwe w swoich działaniach, co prowadzi do chęci "oszukania systemu".
Nieetyczne zachowania finansowe są, niestety, powszechne wśród konsumentów, a ich akceptacja rośnie. Dla sprzedawców e-sklepów ważne jest zrozumienie tych tendencji i dostosowanie się do nich, jednocześnie dbając o uczciwość i transparentność w prowadzeniu biznesu.
Jak mierzyć i analizować sukces Twojego sklepu online? Kluczowe wskaźniki efektywnościCzy ten artykuł był przydatny?
