Urządzenia RTV i AGD mają działać dłużej - prawo do naprawy przyjęte w UE

Planowane postarzanie produktów

Podejrzenia planowanego postarzania produktów długo funkcjonowały jako mit. Jednak udowodniono, że firmy celowo produkowały sprzęt, który ulegał awariom i usterkom, a naprawa była albo niemożliwa z powodu braku części, albo przewyższała koszty zakupienia nowego produktu. To nie tylko uderzało bezpośrednio w portfele konsumentów, ale również niebezpiecznie ingerowało w środowisko — co roku powstaje aż 50 mln elektrośmieci, które w większości nie nadają się do recyklingu.

Dłuższa żywotność urządzeń

W końcu sprawą zajęła się Unia Europejska — w styczniu 2019 roku zostały podpisane nowe zasady dotyczące naprawy urządzeń, które wejdą w życie od kwietnia 2021 roku. Zadaniem przepisów jest wyegzekwowanie na producentach dłuższej żywotności produkowanych urządzeń oraz łatwiejszej naprawy sprzętów.

Jakie warunki będą musiały spełniać produkty po wejściu przepisów w życie? Projekt przedstawiony we wrześniu 2018 roku zawierał następujące propozycje:

• główne elementy produktu powinny podlegać naprawie lub wymianie,

• części zamienne mają być dostępne dla konsumentów, sprzedawców detalicznych i osób zajmujących się naprawami przez 7-10 lat,

• niezależne stacje obsługi mają mieć dostęp do informacji i schematów technicznych.

Po korekcie przepisów w grudniu 2019 roku przedstawiono kompromis między pierwotnymi zapisami i propozycjami zgłaszanymi przez kampanie naprawcze i ustalono prawo naprawcze, które przewiduje, że:

• części urządzeń elektronicznych muszą być wymienne i uniwersalne, a producent będzie zobowiązany upubliczniać instrukcję, w jaki sposób wymieniać poszczególne elementy,

• producenci będą również musieli informować klientów o oczekiwanej żywotności produktu; niewykluczone jest stworzenie systemu umożliwiającego wykrywanie planowanego postarzania.

Mimo wprowadzenia przepisów będących ukłonem w stronę konsumenta, to prawo naprawcze nie przewiduje, by to konsument samodzielnie mógł naprawić urządzenie. Prawo do napraw zachowają jedynie autoryzowani fachowcy — części zamienne oraz dokumentacja serwisowa musi zostać dostarczona przez producentów w ciągu 10 lat. To oznacza, że konsumenci mogą naprawić sprzęt, ale jedynie poprzez oddanie go do punktu serwisowego.

Z kolei producenci rozpatrują kwestię odpowiedzialności za prawidłowe funkcjonowanie sprzętu — w przypadku zakupu części zamiennych przez konsumentów.  

Gdzie oddać elektrośmieci? Alicja Skibińska

Jeżeli szukasz wsparcia prawnego swojego e-biznesu

zapoznaj się z bogatymi pakietami usług jakie mogą sprostać Twoim oczekiwaniom

Sprawdź szczegóły

Jakie sprzęty obejmie prawo do naprawy?

Prawo do naprawy obejmuje sprzęty RTV i AGD, takie jak: 

• lodówki,

• lodówki z funkcją sprzedaży bezpośredniej (np. automaty z napojami),

• pralki,

• zmywarki,

• telewizory, 

• żarówki,

• silniki elektryczne,

• zewnętrzne zasilacze,

• sprzęt spawalniczy,

• transformatory mocy.

Niestety prawo do naprawy nie obejmuje tzw. małej elektroniki, do której zaliczają się:

• telefony,

• ekspresy do kawy,

• roboty kuchenne,

• odkurzacze,

• nawigacja samochodowa.