E-handel w Rejestrze Dłużników. Zaległości na 400 mln zł

Liczby mówią za siebie

Ostatni raport firmy Gemius („E-commerce w Polsce 2023”) wskazuje, że z około 30 milionów użytkowników internetu w Polsce, 79% dokonuje zakupów online, a ich popularność nieustannie rośnie. W ciągu ostatnich dziesięciu lat obserwowano stały wzrost wartości polskiego rynku e-commerce, który znacząco przyspieszył po 2020 roku.

Zgodnie z danymi zawartymi w raporcie e-Izby „Dekada polskiego e-commerce”, wartość rynku handlu elektronicznego B2C i B2B osiągnęła niemal 550 miliardów złotych pod koniec 2020 roku. Prognozy na koniec 2022 roku przewidywały już wartość przekraczającą 850 miliardów złotych.

90% Polaków kupuje w promocjach. Co to oznacza dla e-sklepów?Monika Świetlińska

Liczba sklepów internetowych również systematycznie rośnie. Jak informuje e-Izba, w ostatnich latach pandemii liczba e-sklepów wzrosła rocznie o 14%, co umieszcza Polskę wśród najbardziej dynamicznych rynków e-commerce w Europie. Obecnie około 150 tysięcy przedsiębiorców prowadzi sprzedaż produktów i usług przez internet.

Czy na pewno jest tak dobrze?

Mimo że rynek e-commerce odnotował znaczący wzrost obrotów w czasie pandemii, obecnie, podobnie jak inne sektory, boryka się z konsekwencjami wysokiej inflacji i kryzysu gospodarczego. Z danych Gemius wynika, że 30% konsumentów ograniczyło zakupy online, co odzwierciedla ogólny spadek popytu obserwowany w całej branży handlowej.

– Jak donosi GUS, w relacji do zeszłorocznych wydatków, Polacy kupują mniej już siódmy miesiąc z kolei. Choć niższe ceny to istotny atut sklepów internetowych, to trudno go wykorzystać, jeśli część konsumentów oszczędza i kupuje mniej i rzadziej lub nie kupuje wcale. A ponieważ Polacy w internecie robią głównie zakupy chemii i kosmetyków, odzieży, produktów związanych z hobby, rozrywką czy sprzętu RTV i AGD, czyli artykułów, które nie zawsze należą do kategorii pierwszej potrzeby, to sklepy internetowe musiały to odczuć – wyjaśnił Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor.

- Z tego między innymi względu handel w sieci nie jest w stanie nadrobić spadku koniunktury i konsumpcji wzrostem udziału w sprzedaży detalicznej. W pandemii wydawało się, że osiągnięcie na stałe przynajmniej 10 proc. udziału kanałów online w sprzedaży detalicznej jest w zasięgu ręki. W minionym roku, liczbą 9,5 proc., udało się zbliżyć do tego wyniku. Jednak bieżący rok zaczyna branżę cofać w czasie. Analizując udział e-handlu w ogólnej sprzedaży detalicznej w pierwszych 8 miesiącach tego roku 2023 r. jest to 8,3 proc. W ubiegłym roku w tym samym okresie było to 9,1 proc., a dwa lata temu 8,9 proc. – dodał prezes BIG InfoMonitor.

Zaległości wobec banków i dostawców wzrosły rdr o ponad 22 proc. 

Zaciskanie pasa przez konsumentów wywiera większy wpływ na sektor e-commerce niż na tradycyjne sklepy detaliczne, co potwierdzają dane z Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor i Bazy Informacji Kredytowej BIK. Zaległości finansowe firm działających w sprzedaży wysyłkowej lub internetowej (PKD 4791Z) wzrosły między sierpniem 2022 a sierpniem 2023 o ponad 22%, podczas gdy w całym handlu detalicznym wzrost ten wyniósł około 12%. Na koniec sierpnia bieżącego roku zaległości tych podmiotów osiągnęły prawie 401 milionów złotych, co oznacza wzrost o ponad 73 miliony złotych w ciągu roku.

Polski e-biznes w obliczu RODO. Przegląd sankcji 2022-2023Monika Świetlińska

Chociaż liczba nierzetelnych dłużników nieco spadła (o 256 firm) do około 4,9 tysiąca, obejmując zarówno aktywne, jak i zawieszone lub zamknięte firmy, ich sytuacja pozostaje trudna. Średnia zaległość z tytułu zobowiązań pozakredytowych wynosi prawie 22 tysiące złotych, a w przypadku zobowiązań kredytowych – ponad 176 tysięcy złotych, przy opóźnieniach wynoszących co najmniej 30 dni i kwocie minimum 500 złotych. W ciągu roku średnie zaległości pozakredytowe wzrosły o około 600 złotych, a kredytowe o 27 tysięcy złotych.

Raport e-Izby wskazuje, że od początku 2021 roku zawiesiło działalność ponad 4,4 tysiąca zarejestrowanych w Polsce sklepów internetowych z własnymi witrynami. Dane międzynarodowej agencji Dun & Bradstreet, przytoczone w raporcie, wskazują, że obecnie 67% e-sklepów znajduje się w słabej kondycji finansowej, a 8,3% w bardzo złej. Tylko 23% sprzedawców online jest w dobrej sytuacji finansowej, a jedynie 1,5% w bardzo dobrej.

Nadzieje na rozwój e-commerce

Chociaż polski rynek e-commerce charakteryzuje się dynamiką i wiele e-sklepów zmaga się z trudnościami w utrzymaniu pozycji na rynku, eksperci prognozują jego dalszy szybki rozwój. Kluczowe czynniki to wprowadzanie nowych technologii, rozwój strategii omnichannel oraz wzrost popytu, szczególnie w określonych segmentach produktowych.

Z badań wynika, że 18% respondentów deklaruje zwiększenie zakupów online. Największy wzrost wydatków odnotowano w kategorii żywności – ze średniej kwoty 213 do 405 zł miesięcznie. W niektórych kategoriach, takich jak odzież, meble, sprzęt RTV i AGD, prasa oraz książki, e-commerce odpowiada już za co piątą wydaną złotówkę.

– Obroty e-sklepów ratuje nieco oferta odroczonych płatności „kup teraz zapłać później” dla transakcji wykonywanych w sieci. Ich popularność sukcesywnie rośnie, na co wskazują badania firmy Quality Watch wykonane na zlecenie BIK.  Wynika z nich, że z tej formy płatności korzysta już 21 proc. ankietowanych, podczas gdy jeszcze pod koniec zeszłego roku odsetek ten wynosił 15 proc. Zapewne bez tego rozwiązania e-handel miałby się jeszcze gorzej - zauważył Sławomir Grzelczak.

Jak zabezpieczyć swój e-sklep przed zmianami prawnymi?Monika Świetlińska

Pomimo wyzwań takich jak wysoka inflacja, intensywna konkurencja i zmiany na rynku, e-commerce nadal jest jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin polskiej gospodarki. Udział handlu internetowego w całkowitej sprzedaży detalicznej wzrósł z około 3,5% w 2013 roku do około 9% obecnie. Ten trend jest już ugruntowany, ale firmy działające w przestrzeni online powinny skoncentrować się nie tylko na innowacjach technologicznych, ale również na zorganizowaniu swoich finansów i zachowaniu ostrożności w relacjach B2B.

– Ważne jest by nie narażać się na dodatkowe kłopoty i sprawdzać solidność płatniczą nawet dobrze znanych kontrahentów. Bez problemów ze ściąganiem należności łatwiej będzie przetrwać dekoniunkturę. W kolejnych kwartałach stopniowy spadek inflacji, wzrost realnych wynagrodzeń oraz historycznie niskie bezrobocie powinny już przyczynić się do wyhamowania spadków w sprzedaży detalicznej, a nawet wywołać wzrost konsumpcji prywatnej, która prawdopodobnie będzie w 2024 r. jednym z głównych czynników wzrostu PKB – podsumował prezes BIG InfoMonitor.