Black Friday 2023. 5 trendów, rekordy i wskazówki na przyszłość dla e-sklepów

1. Zmiana trendów zakupowych i dyrektywa Omnibus

Konsumenci coraz częściej unikają tłumów w sklepach stacjonarnych, preferując zakupy online. Dobitnie pokazał to Black Friday, który nie jest już wyłącznie świętem sklepów stacjonarnych, w sieci jest niemal tym samym świętem zakupów co Cyber Monday.

W tym roku sprzedaż online odnotowała rekordowy wzrost, a smartfony stały się dominującym kanałem zakupów. „Black Friday ponownie potwierdził swoją dominację w tym sezonie dzięki rekordowym wydatkom w wysokości 9,8 miliarda dolarów (red.: dane z USA) napędzanym nowym popytem w dniu głównej wyprzedaży” – czytamy w oświadczeniu Vivek Pandya, głównego analityka w Adobe Digital Insights. „Spadek cen w Internecie w ciągu ostatniego roku stworzył korzystne środowisko dla konsumentów dzięki wysokim rabatom w tym sezonie, które kuszą nawet najbardziej świadomych konsumentów”.

5 usług dla konsumenta, które może oferować Twój e-sklepMonika Świetlińska

Nie inaczej było w Polsce. “Wszystko wskazuje na to, że pierwsze święto zakupowe po wprowadzeniu dyrektywy Omnibus było dla e-commerce bardzo udane. Wstępne dane z Black Friday pokazują, że konsumenci szturmem ruszyli do e-sklepów w poszukiwaniu okazji” — podało IdoSell 25 listopada.

- Sklepy internetowe, które korzystają z usług IdoSell podczas czarnego piątku, radziły sobie znakomicie. Z naszych pierwszych badań wynika, że ich dzienne GMV (Gross Merchandise Value) było o 30 proc. wyższe, niż średnie dzienne GMV z innych dni listopada przed Black Friday. Całkowita wartość zamówień, które konsumenci złożyli w sklepach naszych merchantów podczas czarnego piątku wyniosła imponującą kwotę 58,4 mln zł – powiedziała Sonia Mrzygłocka-Pyć, rzeczniczka prasowa IdoSell.

Według danych IdoSell, w tym roku konsumenci podczas Black Friday głównie dokonywali zakupów bezpośrednio przez sklep internetowy. Stanowiły one prawie 60 proc. wszystkich zamówień z tego dnia.

Na przyszłość właściciele e-sklepów muszą zatem skupić się na optymalizacji doświadczeń zakupowych na urządzeniach mobilnych i dostosowywaniu ofert do zmieniających się potrzeb konsumentów.

- Ta zmiana w zachowaniach konsumentów może być częściowo pokłosiem doświadczeń z pandemii COVID-19. W czasie pandemii, konsumenci byli zmuszeni do przestawienia się na zakupy online z powodu ograniczeń i obaw o zdrowie. To doświadczenie nie tylko zwiększyło komfort użytkowników w korzystaniu z e-commerce, ale również uświadomiło im zalety takiego podejścia, w tym unikanie tłumów i kolejek - powiedział Rafał Stępniewski, prezes Rzetelnej Grupy — właściciela marki Rzetelny Regulamin, świadczącej usługi dla branży e-commerce.

- Konsumenci, którzy odkryli wygodę i efektywność zakupów online, często decydują się kontynuować tę praktykę. W rezultacie, e-sklepy stają przed wyzwaniem dostosowania swoich strategii, aby sprostać rosnącym oczekiwaniom klientów, którzy teraz oczekują nie tylko konkurencyjnych cen, ale również wygodnego i bezproblemowego doświadczenia zakupowego - zaznaczył Rafał Stępniewski.

Zwrócił uwagę na to, że zakupy online oferują też możliwość łatwiejszego i szybszego znalezienia korzystniejszych ofert. - Często oferty dostępne w sieci są bardziej atrakcyjne cenowo niż te w sklepach stacjonarnych, co jest kolejnym czynnikiem przyciągającym konsumentów do e-commerce. Możliwość porównania cen, wyszukiwania rabatów i korzystania z różnorodnych promocji bez wychodzenia z domu jest dużą zaletą zakupów online — zauważył Rafał Stępniewski.

2. Popularność opcji „Kup teraz, zapłać później"

Wzrost popularności opcji „kup teraz, zapłać później” (BNPL) jest kolejnym ważnym aspektem. Zyskała ona znaczącą popularność wśród konsumentów, szczególnie podczas Black Friday. 

Firma Adobe podała, że w tygodniu poprzedzającym Czarny Piątek zamówienia korzystające z BNPL wzrosły o 72% w porównaniu z ubiegłym rokiem, w związku z czym przychody BNPL wzrosły w USA w tym okresie o 79 mln dolarów.

Cyberataki na e-sklepy w czasie Black Friday? Opinie ekspertówMonika Świetlińska

Ten wzrost świadczy o zmianie w preferencjach płatnościowych konsumentów i dostosowaniu się rynku do nowych oczekiwań. BNPL bowiem oferuje klientom elastyczność finansową, pozwalając na rozłożenie płatności za zakupy na mniejsze, bardziej zarządzalne raty. Jest to szczególnie atrakcyjne w obliczu niepewności ekonomicznej i inflacji, gdy klienci są bardziej świadomi swoich wydatków i szukają sposobów na zarządzanie budżetem. 

E-sklepom, integracja opcji BNPL umożliwia dotarcie do szerszej grupy konsumentów, w tym tych, którzy mogą być niechętni do dokonywania dużych zakupów jednorazowo. Ponadto, BNPL może zwiększyć średnią wartość koszyka, ponieważ klienci mogą być bardziej skłonni do dodawania więcej produktów do swojego zamówienia, wiedząc, że mogą zapłacić za nie w ratach.

3. Świadome zakupy

Inflacja i wysokie stopy procentowe sprawiły, że konsumenci są dziś bardziej świadomi cen i szukają najlepszych ofert. Mimo, że inflacja jest obecnie na poziomie ponad 6% rok ro doku w Polsce (dla porównania w USA wynosi 3%) i jest zdecydowanie niższa niż w zeszłym roku (w październiku 2022 wynosiła prawie 18%), niepewność ekonomiczna nadal wpływa na konsumentów.

- W tym roku konsumenci polują na okazje – powiedział na łamach Los Angeles Times Mrin Nayak, dyrektor zarządzający w Boston Consulting Group: - Szukają ofert przeciwdziałających inflacji i chcą mieć pewność, że robią zakupy w miejscach, które zapewniają im naprawdę inną wartość w porównaniu z resztą roku.

W newsroomie Mastercard pojawił się wpis dotyczący wyników sprzedaży podczas Czarnego Piątku. “Konsumenci dobrze radzą sobie w okresie świątecznym i korzystają ze świątecznych promocji, co daje im duży wybór podczas polowania na prezenty dla wszystkich osób znajdujących się na ich liście – powiedział Steve Sadove, starszy doradca Mastercard oraz były dyrektor generalny i prezes Saks Incorporated. „Konsumenci robią także mądrzejsze zakupy, korzystając ze wszystkich dostępnych narzędzi – od wyszukiwania w różnych kanałach po sprawdzanie aplikacji i stron internetowych.”

Wniosek? Klienci stali się bardziej ostrożni w swoich decyzjach zakupowych. Właściciele e-sklepów muszą teraz skupić się na oferowaniu produktów, które nie tylko są atrakcyjne cenowo, ale także oferują realną wartość dla konsumentów. To oznacza, że muszą oni zwracać uwagę nie tylko na cenę, ale także na jakość, trwałość i inne cechy produktu, które mogą przyciągnąć świadomych klientów.

4. Mobilność i wygoda

Z raportu Shopify wynika, że większość zakupów była dokonywana za pomocą urządzeń mobilnych. 54% wszystkich zakupów online podczas Black Friday 2023 zostało dokonanych za pomocą smartfonów. W USA wygenerowały tego dnia 5,3 miliarda dolarów sprzedaży, co stanowi aż o 10,4% wzrost w porównaniu z 2022 rokiem i stanowiło 54% całej sprzedaży online. To oznacza przełom w zakresie zakupów mobilnych. Dane z raportu wskazują, że sprzedaż przez urządzenia mobilne osiągnęła najwyższy poziom w historii.

Przyszłość m-sklepów. Dlaczego musisz rozważyć dostosowanie sklepu do smartfonów?Monika Świetlińska

Adobe Digital Insights przewiduje, że będzie to normą w tym okresie: w okresie świątecznym sprzedaż urządzeń mobilnych faktycznie wyprzedzi sprzedaż za pośrednictwem  komputerów stacjonarnych i wyniesie ponad 51% sprzedaży. 

Smartfony i tablety stały się więc nie tylko narzędziami do przeglądania ofert, ale także efektywnymi platformami zakupowymi. Sklepy, które oferowały spersonalizowane rekomendacje, promocje i łatwy dostęp do ulubionych produktów, zyskiwały większą lojalność klientów. Mobilne aplikacje umożliwiały także łatwiejsze śledzenie ofert i szybsze dokonywanie zakupów.

Rozwój technologii płatności mobilnych, takich jak płatności zbliżeniowe i portfele cyfrowe, znacznie ułatwił i przyspieszył proces zakupowy, jednocześnie zapewniając wysoki poziom bezpieczeństwa.

Rekordy zakupów mobilnych podczas Black Friday 2023 wskazują na dalszy rozwój i innowacje w tej dziedzinie. Przewiduje się, że zakupy mobilne będą nadal rosnąć, a technologie takie jak sztuczna inteligencja i rozszerzona rzeczywistość mogą jeszcze bardziej zrewolucjonizować doświadczenia zakupowe.

5. Strategie rabatowe i preferencje dostawy

Black Friday 2023 ujawnił istotne zmiany w zachowaniach konsumentów i strategiach sprzedaży detalicznej. Z jednej strony, rabaty oferowane przez sklepy osiągnęły poziom nawet 35% ceny detalicznej, z drugiej – klienci wykazali wyraźne preferencje dla tańszej dostawy, co odzwierciedla ich świadomość cenową i poszukiwanie najlepszych ofert.

Zgodnie z dyrektywą Omnibus, firmy muszą teraz podawać najniższą cenę z ostatnich 30 dni podczas promocji, co zwiększa przejrzystość i wiarygodność ofert. Badanie SMSAPI wykazało, że 84% Polaków zwraca uwagę na te informacje, co świadczy o rosnącej świadomości zakupowej. Polski rynek wykazuje większą odporność na szał zakupowy w porównaniu z konsumentami z Europy Zachodniej, głównie ze względu na przyzwyczajenie do regularnych akcji promocyjnych.

Adobe Digital Insights zauważył, że mimo spadku cen w internecie w ciągu ostatniego roku, silne rabaty w sezonie Black Friday przyciągają nawet najbardziej świadomych cenowo konsumentów. Salesforce podkreśliło, że rabaty te skutecznie zwiększyły sprzedaż online w USA do 16,4 miliarda dolarów, z wyraźnym wzrostem w sektorach obuwia, towarów sportowych oraz zdrowia i urody.

Jak Black Friday postrzegają kupujący? 5 sytuacji, których obawiają się najbardziejMonika Świetlińska

Reuters zwrócił z kolei uwagę na strategiczne podejście konsumentów, którzy starannie wybierają produkty o najniższej cenie i najlepszej wartości. Rob Garf z Salesforce podkreślił, że konsumenci oczekują najlepszych ofert w Black Friday i Cyber Monday, co pokazuje, że są oni dobrze przygotowani do maksymalizowania korzyści z zakupów.

Wnioski dla e-commerce są jasne: konsumenci poszukują wartości i korzystnych cen, a jednocześnie oczekują przejrzystości i uczciwości w promocjach. Właściciele e-sklepów powinni skupić się na oferowaniu atrakcyjnych rabatów, jednocześnie dbając o jasne i uczciwe komunikowanie cen. Ponadto, z uwagi na preferencje dotyczące dostawy, ważne jest, aby oferować różnorodne opcje dostawy, w tym tańsze i standardowe metody, które mogą przyciągnąć większą liczbę klientów. Ze względu na konkurencję i świadomość konsumentów, kluczem do sukcesu jest zrównoważenie atrakcyjnych ofert cenowych z wysoką jakością obsługi i transparentnością.

Kluczowe trendy z Czarnego Piątku według Mastercard

• sprzedaż w handlu elektronicznym utrzymuje się na wysokim poziomie, wzrastając o 8,5% rok do roku, ponieważ konsumenci dokonują zakupów online, unikając tłumów. Co więcej, w piątek emitowano wiele wydarzeń sportowych. Sprzedaż w sklepach wzrosła o +1,1% r/r,

• oprócz zakupów konsumenci spotykali się z przyjaciółmi i rodziną na wspólnych posiłkach, aby uczcić święta, a sektor restauracyjny kontynuuje passę wzrostu,

• sprzedawcy detaliczni ponownie rozpoczęli wyprzedaże z okazji Czarnego Piątku na początku miesiąca, dając konsumentom wystarczająco dużo czasu na wyszukiwanie promocji i zdobywanie najlepszych ofert,

• chociaż w ciągu ostatnich kilku lat prezenty oparte na doświadczeniu były popularnym wyborem, konsumenci w dalszym ciągu szukają czegoś do rozpakowania na święta, a biżuteria i odzież są najpopularniejszymi sektorami prezentów w ciągu dnia. 

Black Friday 2023 pokazał, że e-commerce nadal dynamicznie się rozwija. Właściciele e-sklepów muszą dostosować swoje strategie, aby sprostać zmieniającym się oczekiwaniom konsumentów i wykorzystać nowe możliwości, jakie niesie ze sobą cyfrowy rynek, ze szczególnym uwzględnieniem mobilności i oczekiwań konsumentów.