Uwaga! Od 1 stycznia 2020 roku będzie można wystawić fakturę VAT tylko od paragonu, który zawiera NIP nabywcy

Ustawodawca chce bowiem walczyć z nimi za pomocą nowych przepisów, które wejdą w życie już 1 stycznia 2020 roku. O czym warto wiedzieć i na co należy uważać, by nie narazić się na opisane w nich sankcje prawne?

Na czym polega zmiana?

Zgodnie z art. 106b ust. 5-7 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, która została uchwalona 4 lipca 2019 roku, zaś wejdzie w życie 1 stycznia 2020 roku, wystawienie faktury od paragonu będzie możliwe wyłącznie wówczas, gdy znajdzie się na nim numer NIP nabywcy. Oczywiście regulacja ta dotyczy wyłącznie transakcji pomiędzy dwiema firmami – jeśli kupujący jest osobą prywatną, zasada ta go nie obowiązuje, zaś sprzedający jest zobowiązany do wystawienia faktury na żądanie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu sprzedaży (jeśli owo żądanie zostanie wysunięte przed końcem miesiąca sprzedaży) lub maksymalnie 15. dnia od zgłoszenia żądania (jeśli ma ono miejsce po końcu miesiąca sprzedaży). Z kolei jeśli nabywca dokonuje transakcji jako podatnik, ma obowiązek poinformowania o tym sprzedawcy już w momencie dokonywania zakupu.

Oznacza to, że fakturę można otrzymać wyłącznie na wydatki poniesione z myślą o potrzebach prowadzonej działalności gospodarczej. Nie ma możliwości zmiany zdania w trakcie użytkowania produktu, a towar zakupiony prywatnie nie może z czasem zmienić swojego charakteru. Innymi słowy: dokonanie zakupu w charakterze konsumenta uniemożliwia nam późniejsze odliczenie VAT.

Co ciekawe, obowiązek zamieszczania NIP na rachunku nie dotyczy wszystkich przedsiębiorców – do nowych zasad nie muszą stosować się podatnicy świadczący usługi taksówek osobowych (z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą).

Obowiązkowy split payment już od 1 listopada 2019 roku Dorota Kraskowska

Co ma na celu nowa ustawa?

Z założenia główną funkcją nowej regulacji ma być uszczelnienie polskiego systemu podatkowego poprzez uniemożliwienie wystawiania tzw. pustych faktur, czyli takich, które nie odzwierciedlają stanu faktycznego. Obecnie sporym problemem jest wydawanie faktur dla zaprzyjaźnionych firm (często związane z dodatkowymi korzyściami majątkowymi) na podstawie paragonów nieodebranych przez klientów. W ten sposób przedsiębiorstwa mogą odliczyć podatek VAT, którego nie uiściły.

Niestety warto zaznaczyć, że choć założenia stojące za nową regulacją można uznać za zasadne, sama ustawa stanowi kolejną komplikację również dla uczciwych przedsiębiorców.

Jeżeli szukasz wsparcia prawnego swojego e-biznesu

zapoznaj się z bogatymi pakietami usług jakie mogą sprostać Twoim oczekiwaniom

Sprawdź szczegóły

Jakie kary grożą za wystawienie faktury od paragonu bez NIP?

Aby upewnić się, że reguły wchodzące w życie wraz z początkiem roku 2020 będą stosowane zarówno przez sprzedawców, jak i nabywców towarów oraz usług, ustawodawca przewidział również kary za naruszenie przepisu. Przedsiębiorca, który wystawi fakturę na podstawie paragonu niezawierającego numeru NIP kupującego, może zostać obciążony opłatą w wysokości 100% podanego na niej podatku. Identyczna sankcja grozi nabywcy, który ujmie taką fakturę w ewidencji i odliczy zawarty w niej VAT. Tymczasem w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Dotkliwość takiego wymiaru kary w założeniu ma wpłynąć na skuteczność przepisu – sankcja w wysokości nieuprawnionego zysku sprawia, że oszustwo staje się zwyczajnie nieopłacalne.

Warto zaznaczyć, iż wchodząca w życie regulacja dotyczy wyłącznie paragonów wystawionych w 2020 roku. Oznacza to, że jeśli otrzymamy paragon jeszcze w roku 2019 i zgłosimy się po fakturę w ciągu kolejnych 3 miesięcy, mamy prawo ją dostać i rozliczyć, nawet jeśli rachunek nie zawierał naszego numeru NIP.

A co z kasami fiskalnymi niemającymi funkcji umieszczenia NIP na paragonie?

Nowa ustawa z pewnością może zaniepokoić wszystkich tych przedsiębiorców, którzy dysponują kasami fiskalnymi niewyposażonymi w możliwość umieszczenia na paragonu numeru identyfikacyjnego nabywcy. Okazuje się jednak, że regulacja nie wymaga od nas wymiany posiadanych obecnie sprzętów. Istotna jest jednak zmiana stosowanych procedur i dostosowanie ich do nowych zasad. Niezależnie od rodzaju kasy rejestrującej, nabywca ma obowiązek niezwłocznego poinformowania sprzedawcy o tym, że kupuje towar lub usługę jako podatnik. Wówczas, jeśli sprzedający nie ma technicznej możliwości umieszczenia NIP na paragonie, może w ogóle go nie wydać i od razu wystawić fakturę.

Takie rozwiązanie jest możliwe, ponieważ zgodnie art. 111 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek wystawiania paragonów i rejestrowania transakcji na kasie dotyczy wyłącznie nabywców będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. W przypadku innych podmiotów wystawienie faktury w zupełności wystarczy.

Paragonowy spór fiskusa ze sprzedawcą. Jest wyrok NSA Dorota Kraskowska